W momencie rozpoczęcia działalności gospodarczej często pojawia się pytanie: „Co zrobić ze sprężonym powietrzem?”. Często nie znamy jeszcze wielkości zapotrzebowania na sprężone powietrze. Wydaje się, iż najwygodniejszym i najbardziej bezpiecznym rozwiązaniem jest skorzystanie
z wynajmu sprężarek, zamiast borykać się z wyborem docelowej wielkości, marki, serwisu czy sposobu finansowania itd. Podobnie, gdy wzrasta nam wielkość produkcji – nie mamy pewności czy będzie to stały trend. A zatem: kupić czy wypożyczyć sprężarkę na jakiś czas, przed podjęciem ostatecznej decyzji?
KUPNO
Kupując nową sprężarkę musimy sfinansować inwestycję za pomocą kapitału własnego lub też obcego (kredyt, leasing). W związku z tym,
w zależności od sposobu finansowania:
- zwiększamy majątek firmy poprzez przyjęcie urządzeń na stan firmy;
- ograniczamy comiesięczne opłaty, które należy ponieść w przypadku wynajmu;
- uniezależnieniamy się od innych firm poprzez posiadanie własnego urządzenia (choć w przypadku gwarancji bywa z tym różnie – ze względu
na konieczność serwisowania urządzenia w konkretnej firmie).
Kupując sprężarkę musimy się liczyć z następującymi faktami:
- pieniądze są zamrożone, a mogłyby być przeznaczone na inny cel;
- wysokie raty leasingowe mogą wpływać negatywnie na przepływ pieniądza, zwłaszcza na początkowym etapie działalności;
- konieczność zatrudnienia personelu z odpowiednimi kwalifikacjami zgodnie z Dz.U.1989.828 (konieczność posiadania uprawnień dla urządzeń powyżej 20kW);
- konieczność serwisu kompresorów przez co najmniej okres gwarancji w określonej firmie;
- ryzyko związane z eksploatacją znajduje się po stronie kupującego, w związku z czym wszelkiego rodzaju zdarzenia muszą być przez niego reasekurowane np. przez posiadanie dodatkowej sprężarki;
- zagwarantowanie większego pomieszczenia na sprężarkę dodatkową – zapasową, na wypadek nieprzewidzianych zdarzeń.
WYNAJEM
W przypadku wynajmu sprężarki u sytuacja jest inna – wydaje się być korzystniejsza, zwłaszcza w niedługim horyzoncie czasowym.
Do zalet wynajmu należy:
- brak zaangażowania dużego kapitału;
- brak ryzyka związanego z uszkodzeniem urządzenia;
- stałe, stosunkowo niewielkie opłaty, zaliczane bezpośrednio w koszty funkcjonowania firmy;
- brak konieczności zatrudniania osób posiadających odpowiednie uprawnienia;
- brak konieczności reasekurowania ryzyka związanego z wytwarzaniem sprężonego powietrza;
- brak konieczności zagwarantowania serwisu;
- sprężarkownia może być ograniczona do minimum, ponieważ w przypadku awarii sprężarkę zastępczą powinna dostarczyć firma wynajmująca;
- możliwość wymiany sprężarki na optymalnie dobraną do bieżących potrzeb firmy.
Niestety, realizując wynajem sprężarki:
- rezygnujemy z bycia właścicielami urządzenia – możemy przez to wpływać na aktywa firmy i odpowiednie oddziaływania na instytucje finansowe (ubieganie się o kredyt, badania standingu firmy);
- cyklicznie ponosimy opłaty bez względu na to czy wykonywane są czynności serwisowe czy też nie;
- ponosimy koszty i nigdy nie jesteśmy właścicielem urządzenia.
PRZYKŁAD
Przeanalizujmy koszty kupna i wynajmu dla sprężarki o mocy około 30kW wykorzystywanej do wytwarzania sprężonego powietrza. Analizę możemy oprzeć o: oszczędności – straty w poszczególnych latach oraz sumaryczne oszczędności (straty w odpowiednich okresach jedno, dwu, trzy, cztero i pięcioletnich). Jako założenia przyjęto średnie ceny dotyczące kosztów zakupu sprężarki oraz średnie koszty związane z wynajmem kompresora oraz kosztami części eksploatacyjnych i kosztów zatrudnienia pracowników z odpowiednimi kwalifikacjami.
Oszczędności – straty w poszczególnych latach | Sumaryczne oszczędności – straty w poszczególnych latach | |
Koszty – zyski w 1 roku | – 22 800,00 zł | |
Koszty – zyski w 2 roku | 11 400,00 zł | –11 393,22 zł |
Koszty – zyski w 3 roku | 9 636,00 zł | -2 445,23 zł |
Koszty –zyski w 4 roku | 7 625,04 zł | 4 462,68 zł |
Koszty – zyski w 5 roku | 5 332,55 zł | 9 175,87 zł |
Dla poszczególnych lat określono różnicę miedzy obiema decyzjami. Z powyższej tabeli wynika, że oszczędności w odniesieniu do wynajmu uzyskujemy dopiero powyżej czwartego roku po zakupie sprężarki. Do tego czasu, koszty związane z zakupem przewyższają koszty zawiązane z wynajmem. Tak więc, jeżeli nie wiemy jaką sprężarkę kupić, bo nie wiemy ile powietrza będziemy potrzebować, lepiej na początku skorzystać z wynajmu.
WNIOSKI
Bez uwzględnia dodatkowych kosztów związanych z ubezpieczeniami oraz potencjalnymi ryzykami wynika, iż w perspektywie 3 lat zdecydowanie korzystniejsze jest wynajmowanie sprężarki niż jej zakup. Warto nadmienić, iż w przypadku wynajmu unikamy wielu ryzyk, które w przypadku zakupu, mogą w istotny wpłynąć na funkcjonowanie firmy.
Andrzej Ziółkowski